Chào mừng bạn đến với Nam Dược Phúc Hoàn
Rất nhiều ưu đãi và chương trình khuyến mãi đang chờ đợi bạn
Ưu đãi lớn dành cho thành viên mới
  • 5
    Xem tất cả
  • Giỏ hàng
    Tổng tiền:

    Không có sản phẩm nào trong giỏ hàng của bạn

  • Trang chủ
  • NGUYÊN TẮC SỬ DỤNG THUỐC TRONG LÂM SÀNG

NGUYÊN TẮC SỬ DỤNG THUỐC TRONG LÂM SÀNG

29/11/2025
Admin

1. Tổng quan về nguyên tắc sử dụng thuốc trong lâm sàng

Việc sử dụng thuốc trong bệnh viện luôn đòi hỏi tính chính xác tuyệt đối. Sai sót nhỏ trong tốc độ tiêm, đường dùng, pha thuốc hoặc theo dõi có thể gây biến chứng nặng, thậm chí đe dọa tính mạng.
Nhân viên y tế phải nắm rõ đặc tính từng loại thuốc, nhận biết tương kỵ thuốc – dịch truyền và theo dõi sát trong và sau khi dùng thuốc.

Những nguyên tắc dưới đây là nền tảng quan trọng để đảm bảo an toàn trong thực hành lâm sàng hàng ngày.

2. Theo dõi dấu hiệu sinh tồn trước và trong khi dùng thuốc

2.1. Kiểm tra nhịp tim khi dùng Digoxin

Digoxin làm chậm dẫn truyền nhĩ – thất. Nếu dùng khi nhịp tim đã thấp, bệnh nhân có thể rơi vào block tim hoặc ngừng tim.

Quy tắc an toàn:
Nếu mạch < 60 lần/phút → ngừng ngay liều digoxin, báo bác sĩ và theo dõi điện tim.

2.2. Theo dõi nhịp thở khi dùng Morphin hoặc Seduxen

Seduxen (diazepam) và Morphin đều gây ức chế trung tâm hô hấp.
Tiêm tĩnh mạch nhanh có thể gây ngừng thở trong vài giây.

Quy tắc an toàn:

  • Phải tiêm thật chậm.

  • Phải chuẩn bị bóng ambu + mask để hồi sức nếu bệnh nhân ngưng thở.

3. Quy tắc an toàn khi sử dụng các thuốc nguy cơ cao

3.1. Sử dụng Magnesi Sulfat và chuẩn bị calci gluconat

Magnesi sulfat được dùng trong phòng và điều trị sản giật nhưng dễ gây ngộ độc magnesium.

Vấn đề có thể gặp:

  • Mất phản xạ gân xương

  • Tụt nhịp thở

  • Ngưng thở

Cách dự phòng:
Luôn chuẩn bị 1 ống Calci Gluconat để tiêm giải độc khi có dấu hiệu ngộ độc.

3.2. Truyền kali tĩnh mạch – tuân thủ nghiêm ngặt tốc độ và nồng độ

Kali gây kích thích cơ tim mạnh. Truyền nhanh hoặc truyền đậm đặc gây:

  • Loạn nhịp

  • Rung thất

  • Ngừng tim

Quy tắc an toàn:

  • Phải pha loãng đúng nồng độ.

  • Tuyệt đối không tiêm bolus kali tĩnh mạch.

  • Theo dõi điện tim hoặc nhịp tim trong suốt quá trình truyền.

3.3. Dùng Insulin để hạ kali phải đi kèm dung dịch Glucose ưu trương

Khi tăng kali máu, Insulin được dùng để đưa kali vào tế bào. Tuy nhiên, Insulin dễ gây tụt đường huyết nặng.

Quy tắc an toàn:
Insulin phải được pha trong dung dịch Glucose ưu trương để phòng hạ đường máu.

3.4. Nhỏ Adalat dưới lưỡi khi bệnh nhân tăng huyết áp quá cao

Adalat (Nifedipin) dạng nang mềm chứa dịch thuốc. Nếu dùng sai, huyết áp có thể tụt đột ngột gây:

  • Thiếu máu não

  • Ngất

  • Đột quỵ

Quy tắc an toàn:

  • Dùng kim tiêm nhỏ để chọc thủng nang thuốc → nhỏ liều từ từ.

  • Không dùng kim to (kim 18, kim truyền dịch).

  • Theo dõi huyết áp liên tục sau dùng thuốc.

3.5. Tiêm calci tĩnh mạch phải đúng ven

Calci thoát mạch gây hoại tử mô rất nặng.

Quy tắc an toàn:

  • Quan sát vị trí tiêm liên tục.

  • Đảm bảo kim nằm hoàn toàn trong lòng tĩnh mạch.

4. Tương kỵ thuốc – dịch truyền cần tránh tuyệt đối

4.1. Không dùng chung natri bicarbonat 1,4% với bất kỳ dịch truyền khác

Natri bicarbonat dễ gây phản ứng kết tủa khi gặp nhiều loại dung dịch, đặc biệt trong đường truyền đôi.

Quy tắc an toàn:

  • Không truyền chung đường với bất kỳ thuốc/dịch nào.

4.2. Kháng sinh và tương kỵ quan trọng

Ceftriaxone và dung dịch chứa calci

Ceftriaxone + Ringer Lactat → kết tủa calci – ceftriaxone, nguy hiểm:

  • Tắc mạch

  • Sốc

  • Ngưng tim

Dung dịch pha an toàn nhất:
→ NaCl 0,9%

Dimedrol không pha chung với kháng sinh

Dễ gây phản ứng kết tủa hoặc thay đổi tác dụng thuốc.

4.3. Khi tiêm nhiều loại kháng sinh liên tiếp

Trong thực tế thường phải tiêm nhiều loại thuốc qua:

  • Dây truyền dịch chung

  • Vein kim luồn

Quy tắc an toàn:

  • Tráng dây truyền bằng NaCl 0,9% trước và sau mỗi loại kháng sinh.

  • Đây là bước bắt buộc để tránh kết tủa bên trong dây truyền → tắc mạch.

5. Nhận diện và xử trí phản ứng thuốc – cấp cứu sốc phản vệ

5.1. Dấu hiệu sớm của phản ứng thuốc

Trong khi tiêm hoặc truyền dịch, nếu bệnh nhân xuất hiện:

  • Đau ngực

  • Khó thở

  • Ngứa hoặc nổi mẩn

  • Đỏ bừng mặt

  • Tụt huyết áp
    → Đây có thể là phản vệ độ 1 – độ 2, cần xử trí ngay.

5.2. Xử trí ngay lập tức

Không cần chờ bác sĩ.

Tiêm tĩnh mạch ngay:

  • Solumedrol / Solu-medrol
    hoặc

  • Diphenhydramin

Đây là bước vàng giúp ngăn ngừa bệnh nhân rơi vào sốc phản vệ nặng.

6. Luôn mang theo hộp chống sốc khi thực hiện thuốc

Hộp chống sốc là thiết bị bắt buộc khi:

  • Đi tiêm truyền tại buồng bệnh

  • Thực hiện thuốc ngoài giờ

  • Chăm sóc cấp cứu lưu động

Hộp chống sốc bao gồm:
Adrenaline – Corticoid – Antihistamin – Bóng ambu – Mask – Dây truyền – Kim luồn…

Việc chuẩn bị đầy đủ giúp nhân viên y tế xử trí kịp thời trong 1–2 phút đầu tiên – thời gian vàng cứu sống bệnh nhân.

NAM DƯỢC PHÚC HOÀN – THƯƠNG HIỆU UY TÍN VỀ CHĂM SÓC SỨC KHỎE THEO YHCT

Nam Dược Phúc Hoàn là thương hiệu uy tín trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe theo Y học cổ truyền, đồng thời là đơn vị tiên phong trong việc cung cấp thực phẩm bảo vệ sức khỏe và thực phẩm dinh dưỡng chất lượng cao.
Với sứ mệnh mang đến những giải pháp an toàn – hiệu quả – bền vững, Nam Dược Phúc Hoàn luôn cam kết lựa chọn nguyên liệu sạch, quy trình sản xuất chuẩn mực và đặt lợi ích sức khỏe của người tiêu dùng lên hàng đầu.

📞 Hotline: 0568 816 666
🏠 Địa chỉ: 43 ngõ 71 Hoàng Văn Thái, Phương Liệt, Hà Nội
🔹 Fanpage: Đông Y Trị Liệu Nam Dược Phúc Hoàn | Hanoi
📱 Zalo OA: 0568 816 666