Không có sản phẩm nào trong giỏ hàng của bạn
TÁC ĐỘNG BẤT LỢI CỦA ADRENALINE TRONG CẤP CỨU NGỪNG TIM
27/11/2025
Admin
Vì sao Adrenaline là “con dao hai lưỡi” và cần được sử dụng đúng khuyến cáo?
Adrenaline (epinephrine) là thuốc chuẩn trong phác đồ cấp cứu ngừng tuần hoàn. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nghiên cứu cho thấy bên cạnh hiệu quả cải thiện ROSC (tuần hoàn tự nhiên trở lại), adrenaline có thể gây ra những tác động bất lợi lên tim và hệ thần kinh. Hiểu rõ cơ chế này giúp nhân viên y tế sử dụng thuốc an toàn, đúng liều và đúng thời điểm.
1. Adrenaline làm tăng nhịp tim, tăng rối loạn nhịp và tăng nhu cầu oxy cơ tim
Adrenaline tác động lên cả thụ thể β1 và β2, gây tăng:
-
Tần số tim
-
Sức co bóp cơ tim
-
Nhu cầu oxy cơ tim
Điều này có thể giúp cải thiện một phần lưu lượng mạch vành, nhưng cái giá phải trả là gánh nặng chuyển hoá cho cơ tim. Chỉ sau một thời gian ngắn dùng adrenaline, người ta ghi nhận:
-
Giảm nhanh ATP dự trữ trong tế bào cơ tim
-
Tăng tích tụ lactate
-
Rối loạn chức năng ty thể
-
Tổn thương tế bào cơ tim
Như vậy, adrenaline tăng tưới máu mạch vành nhưng đồng thời làm nặng thêm thiếu oxy cơ tim và tạo điều kiện cho rối loạn nhịp nhanh xuất hiện.
2. Adrenaline kích hoạt đông máu và làm nặng thiếu máu cục bộ
Adrenaline không chỉ ảnh hưởng lên tim mà còn tác động mạnh lên hệ đông máu:
-
Hoạt hóa tiểu cầu
-
Kích hoạt con đường đông máu
-
Gia tăng nguy cơ huyết khối vi mạch
Điều này càng làm nặng thêm tình trạng thiếu máu cục bộ – không chỉ ở tim mà còn ở các cơ quan quan trọng khác như thận và đặc biệt là não.
Tế bào não nhạy cảm với thiếu oxy hơn cả cơ tim. Do đó, nhiều bệnh nhân mặc dù có thể ROSC nhưng vẫn rơi vào:
-
Tổn thương não thiếu oxy
-
Hôn mê sau hồi sức
-
Di chứng thần kinh nặng (Rankin 4–5)
Điều này giải thích vì sao tỷ lệ sống sót tăng sau adrenaline nhưng chức năng thần kinh sau hồi sức lại kém trong nhiều nghiên cứu.
3. Co mạch mạnh ở mạch nhỏ → kéo dài thiếu máu cục bộ
Adrenaline co mạnh mạch ngoại biên và mạch nhỏ:
-
Tăng huyết áp trung tâm
-
Tăng tưới máu mạch lớn
-
Nhưng giảm tưới máu vi mô – nơi thực sự cung cấp oxy cho tế bào
Do đó, dòng máu tăng lên ở các động mạch lớn không đồng nghĩa với dòng máu đến được mô. Điều này góp phần kéo dài thời gian thiếu máu cục bộ và làm giảm khả năng hồi phục chức năng cơ quan.
4. Liều adrenaline cao hơn KHÔNG cải thiện sống sót
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh:
👉 Dùng adrenaline liều cao không cải thiện tỷ lệ sống sót
👉 Không cải thiện chức năng thần kinh
👉 Không tăng khả năng xuất viện
Do đó, khuyến cáo quốc tế đều thống nhất:
📌 Liều adrenaline chuẩn: 1 mg IV mỗi 3–5 phút
Sử dụng nhiều hơn không mang lại lợi ích, thậm chí làm tình trạng bệnh nhân xấu đi.
5. Thuốc chống loạn nhịp: amiodarone và lidocain – lợi ích thực tế?
Trong rung thất hoặc nhịp nhanh thất không mạch:
-
Amiodarone và lidocain không khác biệt đáng kể về hiệu quả.
-
Chúng chỉ cải thiện ROSC và giúp bệnh nhân đến được bệnh viện, nếu:
-
Ngưng tim có người chứng kiến
-
Thời gian được dùng thuốc ngắn
-
Tuy nhiên:
👉 Không thuốc nào làm tăng tỷ lệ xuất viện thành công đối với đa số bệnh nhân.
Khi nào nên ưu tiên lidocain?
Trong vận chuyển bệnh nhân dài hoặc cấp cứu ngoài cộng đồng, lidocain có thể thuận lợi hơn vì:
-
Ít gây tụt huyết áp
-
Dễ sử dụng
-
Ít tương tác
Tuy nhiên, lựa chọn tùy thuộc phác đồ bệnh viện và tình trạng bệnh nhân.
6. Mục tiêu quan trọng nhất: phục hồi chức năng cơ quan, đặc biệt là não
Cấp cứu ngừng tim không kết thúc ở “có tim trở lại”.
Điều thực sự quyết định chất lượng sống của bệnh nhân sau hồi sức là:
-
Mức độ tổn thương não
-
Khả năng phục hồi thần kinh
-
Khả năng tự thở và chức năng cơ quan
Adrenaline giúp “kéo lại” tuần hoàn, nhưng liệu tuần hoàn đó có đủ để bảo vệ não hay không là câu chuyện khác.
Do đó, adrenaline phải được dùng trong chừng mực, đúng theo khuyến cáo, đúng liều và đúng thời điểm.
NAM DƯỢC PHÚC HOÀN – THƯƠNG HIỆU UY TÍN VỀ CHĂM SÓC SỨC KHỎE THEO YHCT
Nam Dược Phúc Hoàn là thương hiệu uy tín trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe theo Y học cổ truyền, đồng thời là đơn vị tiên phong trong việc cung cấp thực phẩm bảo vệ sức khỏe và thực phẩm dinh dưỡng chất lượng cao.
Với sứ mệnh mang đến những giải pháp an toàn – hiệu quả – bền vững, Nam Dược Phúc Hoàn luôn cam kết lựa chọn nguyên liệu sạch, quy trình sản xuất chuẩn mực và đặt lợi ích sức khỏe của người tiêu dùng lên hàng đầu.
📞 Hotline: 0568 816 666
🏠 Địa chỉ: 43 ngõ 71 Hoàng Văn Thái, Phương Liệt, Hà Nội
🔹 Fanpage: Đông Y Trị Liệu Nam Dược Phúc Hoàn | Hanoi
📱 Zalo OA: 0568 816 666
